Akademi Başkanı, Taşkent'te Ceditçiler Hareketi ile ilgili Konferansa Katıldı
6-7 Mart 2023 tarihlerinde Taşkent'te “Ceditçilerin Eğitim Faaliyetleri: Fikirler, Hedefler, Görevler ve Türkistan’ın Kalkınmasına Katkıları” konulu uluslararası konferans düzenlendi.
Konferans; Türk Devletleri Teşkilatı Sekretaryası, Türk Akademisi, TÜRKSOY, TürkPA, Uluslararası Türk Kültür ve Miras Vakfı, Özbekistan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu'na bağlı Siyasi Baskı Kurbanları Devlet Müzesi, Ulusal Maneviyat ve Maarif Merkezi ve diğer kuruluşlar tarafından ortaklaşa yaptılar. Konferansın açılışında Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Danışmanı Hayriddin Sultanov tarafından Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev'in tebrik mesajı okundu. Özbekistan Cumhurbaşkanı mesajında, Türk iş birliği kuruluşlarının başkan ve temsilcilerine katkılarından dolayı teşekkürlerini iletti. Konferansın açılış töreninde Türk Akademisi Başkanı Şahin Mustafayev, Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreter Yardımcısı Mirvohid Azimov, TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Bilal Çakıcı, Türk Kültür ve Miras Vakfı Proje Direktörü Mirbek Karabayev hazır bulunarak birer konuşma yapmışlardır. Konferansa ABD, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkiye, Özbekistan, Almanya, Rusya ve diğer ülkelerden 120'den fazla uluslararası uzman ve bilim insanı katılmıştır. Akademi Başkanı Şahin Mustafayev konferansın açılış konuşmasında söz konusu etkinliğin önemini vurgulayarak “Türk devletlerinin entegrasyon sürecinde yeni bir aşamaya geçildiği bu dönemde, modern anlamda fikir dünyamızın mimarları olan Ceditçilerle ilgili bu etkinliğin düzenlenmesini, şahsen çok manidar buluyorum. Konferansın özellikle Türk Medeniyeti’nin beşiklerinden biri sayılan ve Ceditçilik hareketinin önemli merkezlerinden biri olan Özbekistan’da yapılması oldukça anlamlıdır. Bilindiği üzere, 19. yüzyıl bilim ve teknoloji ile silahlanan Avrupa devletlerinin tüm dünyayı etkisi altına aldığı bir dönemdi. Batı ile Doğu’nun karşılaştığı bu yüzyılda, Asyalılar ve genel anlamıyla Şarklılar kendilerinin gelişim açısından geride kaldıklarının farkına varmış ve arayı kapatmaya çalışmışlardır. Toplumun iktisadi, içtimai, siyasi ve medeni dönüşümü anlamına gelen bu sürece muasırlaşma veya modernleşme adı verilmektedir. Onların mirasına sahip çıkmak, onların ülkülerini gelecek nesillere aktarmak boynumuzun borcudur. Bu bağlamda Türk Akademisi de kendi üzerine düşen görevini yerine getirmeye çalışmaktadır. Bu sene “Portrelerde 19. Yüzyıl - 20. Yüzyıl Başları Türk Aydınlanması” başlıklı projeyi başlatmaktayız. Projenin sonucunda ortaya çıkaracak kitapların, Türk halkları tarafından Ceditçilerin daha iyi anlaşılıp tanınmasına ve düşüncelerinin genç nesil tarafından benimsenmesine hizmet edeceğini umuyoruz.” dedi.
- yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başında Türkistan'da ortaya çıkan Cedit hareketinin temel amacının, toplumun gelişmesi için gerekli tüm alanlarda yenilikçi fikirlerin yer almasını sağlamak olduğunu belirtmek gerekir. Ceditçiler bu süreci Türkistan halkının yaşam biçimini değiştirmesine, sosyal ve manevi şuurun oluşmasına olanak sağlayan temel etken olarak değerlendirmiştir.